به کودکان خود برای غلبه بر استرس کمک کنید

 

شاید با خود تصور کنید که کودکان فقط مشغول بازی کردن هستند و کار نمیـکنند که بخواهند استرس داشته باشند، امـا باید بدانید که آنها با مقدار زیادی اضطراب و تنش روبرو هستند. مشکلاتی که در مدرسه و موقعیتـهای اجتـماعی بـرای آنها بوجود می آید، می تواند بسیار دردناک باشد به ویـژه اگــر تکنیک های مناسبی برای فائق آمدن به آنها بلد نباشند. بـر طبـق تـحقـیـقاتی کـه بــر روی کـــودکـان انـجـام شـده،دانشمندان بـه این نتیجه دست پیدا کـرده انـد کـه بچه ها،
هــم به شیوه های مثبت و هم به طرق منفی و نامناسب بــا موارد استـرس زای زندگی خود روبرو میشوند. شاید در بـرخی مـواقـع بـه هیـچ وجـه دهـان خـود را بـاز نکـنـنـد و از ســایرین کمک درخواست نکنند، اما این وظیفه پدر و مـادر اســت که شرایط استراس زا را شناسایی کرده و در مواقع ضروری به فرزند خود کمک کنند.

متاسفانه در اکثر موارد والدین به راحتی نمی توانند راهی را پیدا کنند که از طریق آن بتوانند در مواقع ضروری و شرایطی که کودک استرس شدید را تحمل می کند با او ارتباط برقرار کرده و به او کمک کنند.

در این قسمت شما را با چند نمونه از این موارد آشنا می کنیم.

با صدای بلند اشاه کردن – با صدای بلند به کودک بگویید که ممکن است در هر شرایطی چه احساساتی بوجود آید و واکنش هایش کاملاً طبیعی هستند. ( "به عنوان مثال: من خودم هم متوجه می شوم که تو هنوز به خاطر وقایعی که در پارک با دوستت اتفاق افتاده ناراحت هستی و ...") البته مطرح کردن این مطلب نباید به شیوه ای باشد که کودک احساس کند در حال تنبیه و یا بازخواست است (بگو چه اتفاقی افتاده؟ آیا هنوز هم در مورد اتفاقی که رخ داده عصبانی هستی؟) باید مانند سایر وقایع عادی و روزمره با این مطلب هم برخورد کنید و در مورد آن از خود عکس العمل تندی نشان ندهید. با این کار به کودک نشان می دهید که قصد دارید چیزهای بیشتری در مورد واقعه ای که برای او رخ داده بشنوید و او نیز با آرامش بیشتری شما را در جریان امور قرار خواهد داد.

به او گوش کنید – به او طوری توضیح دهید که متوجه شود دوست دارید حرف هایش را بشنوید، و در صورت نیاز همراهی و کمکش کنید. با توجه، آرامش، علاقه، و ارزش به حرف هایش گوش دهید. هیچ موقع با او جر و بحث نکنید و از پیش داوری های نا آگاهانه به شدت خودداری نمایید. تا آنجایی که می توانید او را سرزنش نکرده و برایش سنخنرانی راه نیندازید. شما به این دلیل با او گفتگو می کنید تا راه را برایش باز کنید که بتواند حرف هایش را به شما بزند و از استرس هایش کاسته شود نه اینکه به احساساتش لطمه وارد شود. سعی کنید با بازگو کردن سوالاتی نظیر: "بعد چه اتفاقی افتاد؟" او را متقاعد کنید که می تواند کل ماجرا را برای شما شره دهد.

مختصراً در مورد تجربه ای که کودک کسب کرده نظر بدهید – به عنوان مثال میتوانید بگویید: "این واقعه باید ناراحت کننده باشد" ، "هیچ تعجبی وجود ندارد که تو عصبانی شدی، چون به هر حال آنها را تو را در بازی خودشان راه نداده  بودند." و یا "این کار به نظر قدری ناعادلانه به نظر می رسد". این کار به کودک ما نشان می دهد که واکنش هایش قابل درک بوده و همچنین شما برای او اهمیت و ارزش قائل هستید. اینکه کودک احساس کند او را متوجه می شوید، درکش می کنید و به حرف هایش گوش می دهید از جمله نکات قابل اهمیت در مواقع اضطراب و استرس زا می باشند.

احساسات را نامگذاری کنید – بسیاری از کودکان زمانیکه یک تجربه جدید احساسی را تجربه می کنند، ممکن است به دلیل ناآشنایی ندانند که چه نامی را میتوانند بر روی آن بگذارند. در زمان بروز یک چنین مواردی باید به آنها کمک کنید که درک کنند چه احساسی دارند؛ به عنوان مثال خشم، نفرت، عصبانیت. با این نوع نامگذاری کودک راحت تر می تواند ارتباط برقرار کند و در عین حال آگاهی هایش را نیز از شرایطی که در آن قرار گرفته افزایش دهد.

به او یاد دهید که عکس العمل مناسب نشان دهد – به او کارهایی را پیشنهاد کنید که تصور می کنید با انجام دادن آنها می تواند احساس بهتری پیدا کند و به طور موقتی مشکل خود را پشت سر بگذارد. او را تشویق کنید که به راه حل های متفاوت نیز فکر کند. نباید خودتان تنها کسی باشید که تکنیک های مختلف حل مشکل را ارئه می دهد، بلکه باید به کودکتان نیز کمک کنید که بتواند چند ایده پیرامون مشکلی که خودش بوجود آورده در ذهن تداعی کند. این نوع فعالیت های ذهنی اعتماد به نفس کودک را ارتقا می بخشند. می بایست سعی کنید همه کارها را خودتان به تنهایی انجام ندهید. البته ایده های خوب خودتان را نیز با نظریات کودکانتان در هم بیامیزید. به عنوان مثال می توانید بگویید: "نظرت در مورد این راه حل چیه؟" گاهی اوقات صحبت کردن، گوش دادن و درک احساسات کودک بهترین کمکی است که می توانید در حق او انجام دهید. در نهایت می توانید موضوع بحث را تغییر دهید، در مورد یک مطلب جالب و جذاب صحبت کنید و او را آرام نمایید. هیچ موقع نباید بیش از حد لازم به یک قضیه کوچک توجه کنید.

فقط آنجا باشید – گاهی اوقات برخی از کودکان به هیچ وجه دوست ندارند که در مورد چیزی که آنها را اذیت می کند، صحبت کنند. به آنها احترام بگذارید، فضای مورد نیازشان را در اختیارشان قرار دهید، و برای آنها روشن کنید که همیشه برای حمایت و پشتیبانی آنها در کنارشان هستید و در صورت لازم می توانند همه مسائل را با شما در میان بگذارند. حتی زمانی که کودکان با شما صحبت نمی کنند، دوست ندارند که شما پشتشان را خالی کنید و تنهایشان بگذارید. تنها با قرار گرفتن در کنار آنها میتوانید به آنها قوت قلب بدهید. در کنارشان باشید و با آنها وقت صرف کنید. بنابراین اگر به این نتیجه رسیدید که تمایلی به گفتگو با شما ندارند، سعی کنید شروع به انجام کاری که دوست می دارید کنید. با هم پیاده روی کنید، فیلم نگاه کنید، دارت بازی کنید، و کیک درست کنید. باید بدانید که حضورتان برای کودک می تواند چه معنایی را در بر داشته باشد.

صبور باشید – به عنوان یک پدر یا مادر شاید برایتان ناراحت کننده باشد که ببینید فرزندتان تحت فشار و استرس قرار دارد، اما به هر حال باید از این کار که به سرعت در پی درست کردن تمام مشکلات کودک باشید نیز خودداری نمایید. به جای آن سعی کنید که به کودک کمک کرده و به تدریج تبدیل به یک مشاور برای او شوید. به او یاد بدهید که چگونه می تواند با سربالایی ها و سر پایینی های زندگی مواجه شود، احساسات خود را ابراز کند، هر جا که لازم باشد آرامش خودش را حفظ کند، و برای شروع مجدد خودش را آماده کند.

به خاطر داشته باشید که شما نمی توانید همه چیز را درست کنید و همچنین در تمام مراحل زندگی در کنار او نیستید که بتوانید تمام مشکلاتش را در همه عرصه های زندگی حل کنید؛ اما در مقابل می توانید استراتژی های فائق آمدن بر مشکلات را بیاموزید. با این کار او را آماده می کنید تا هر گونه اضطراب و یا استرسی را که ممکن است در آینده برایش پیش می آید را مدیریت کند.

نویسنده: سوده